
Dziewięćsił bezłodygowy – gatunek rośliny należącej do rodziny astrowatych. Przeważnie brak łodygi i stąd pochodzi gatunkowa nazwa rośliny. Liście pierzaste, powcinane, kolczasto zakończone, tworzące rozetę. Na spodniej stronie słabo pajęczynowate. Rozeta rozpostarta tuż przy gruncie, osiąga do 15 cm średnicy. Kwiaty w środku rozety umiejscowiony jest duży srebrzystobiały, rozwarty koszyczek, przypominający pojedynczy kwiat.
Występuje w rejonach alpejskich południowej i centralnej Europy, dosyć często na terenie Polski południowej, Wyżynie Woźnicko-Wieluńskiej, rzadko na niżu.
Najlepiej rośnie na jałowej piaszczysto-gliniastej, przepuszczalnej glebie o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym i o niedużej wilgotności. Wymaga stanowiska słonecznego.
Roślina dwuletnia, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do września. Kwiatostan otwiera się tylko w słońcu, a zamyka się pod wpływem zwiększonej wilgotności powietrza, co postrzegane jest jako zwiastun nadchodzącego deszczu. Występuje na suchych murawach i obrzeżach lasów na terenach górzystych do 2800 m n.p.m., często na wzgórzach wapiennych, także niżej. Preferuje gleby o odczynie obojętnym lub zasadowym, ubogie, piaszczysto-gliniaste. Rośnie w miejscach nasłonecznionych.
Roślina lecznicza: już w średniowieczu uważany był za roślinę tego rodzaju. Korzeń wykorzystywano jako środek napotny, moczopędny, a także przy zaburzeniach trawienia. Zbiór i suszenie: korzeń zbierany jest jesienią i po oczyszczeniu suszony w warunkach naturalnych. Skład chemiczny: surowiec zawiera olejek eteryczny o działaniu bakteriobójczym, garbniki i inulinę.
Działanie: przeciwbakteryjne, napotne, moczopędne i przeciwgorączkowe. W wyższych dawkach także przeczyszczające i wymiotne. Stosowany jest wewnętrznie przy zaburzeniach trawienia, zaparciach, oraz przy braku apetytu i przeziębieniach. Wzornictwo i sztuka: stylizowane przedstawienie dziewięćsiła jest klasycznym motywem sztuki podhalańskiej. Roślina ozdobna: Gatunek wykorzystywany jest przy aranżacji ogródków skalnych. Zasuszone kwiatostany nadają się na zimowe bukiety.
Sztuka kulinarna: w niektórych krajach europejskich (np. Szwajcaria, Włochy) dno koszyczków kwiatowych spożywane było jako warzywo, tak jak karczochy.