Cis pospolity – gatunek wiecznie zielonego iglastego drzewa lub dużego krzewu z rodziny cisowatych. Zimozielone niewysokie drzewo, o wysokości zwykle do 15 m, lub krzew o wysokości do 3-4 m. Jest to roślina wolno rosnąca, długowieczna, rosnąca na różnych glebach i w różnych warunkach nasłonecznienia. Jest wszechstronnie wykorzystywany – jako roślina ozdobna, lecznicza i dostarczająca wartościowego drewna.
Roślina lecznicza
Odwar z igieł był kiedyś stosowany przy niedociśnieniu krwi. Z cisu izolowane są substancje, z których produkuje się lek przeciwnowotworowy docetaksel używany najczęściej w leczeniu raka piersi, płuc, prostaty, żołądka i nowotworów głowy i szyi.
Roślina jadalna
Czerwone osnówki są jadalne i mają słodki smak. Znajdujące się w nich nasiona są trujące.
Roślina trująca.
We wszystkich częściach rośliny, oprócz osnówki otaczającej nasiono, znajdują się duże ilości trujących związków, przede wszystkim taksyny, poza tym efedryny. Taksyna działa toksycznie na serce, poza tym układ pokarmowy, układ nerwowy i nerki. Powoduje u człowieka i innych ssaków najpierw pobudzenie, a następnie porażenie. Praca serca początkowo przyśpiesza, a następnie zwalnia, spada ciśnienie tętnicze, postępuje atonia i ostatecznie serce zatrzymuje się w rozkurczu. Błona śluzowa układu pokarmowego jest silnie drażniona, czego wynikiem jest silny stan zapalny i biegunka. Porażany jest ośrodek oddechowy układu nerwowego, uszkadzane są nerki i pobudzana jest macica, działając w efekcie poronnie.
Surowiec drzewny
Cis był ceniony jako źródło cennego drewna. Drewno jest twarde i trwałe, wąskosłoiste, z wąskim, żółtym bielem i ciemnobrunatną twardzielą. Jest najbardziej zbite, najbardziej sprężyste i najtrudniej łupiące się ze wszystkich europejskich gatunków drewna. Nie posiada kanalików żywicznych. Drewno cisa od najdawniejszych czasów było stosowane do wyrobu broni. Ze względu na dużą giętkość i wytrzymałość, w średniowieczu z drewna cisu wykonywane były łuki i kusze.
Roślina ozdobna
Cis jest często sadzony w ogrodach i parkach. Jest stosunkowo odporny na zanieczyszczenia powietrza. Spotyka się przy tym wiele odmian uprawnych o zróżnicowanym pokroju, wzroście i ubarwieniu (od ciemnej zieleni igieł po złoty).
